آخرین وضعیت اعتصاب کارگران نفت و گاز و چشم انداز آن: گفتگو با شهلا دانشفر در برنامه رویدادها در تلویزیون کانال جدید
میلاد رسایی منش: اعتصابات کارگران پروژه ای نفت همچنان ادامه دارد. بنا بر گزارشی که در کانال تلگرامی شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت منتشر شده است، بیش از ۲۴ هزار کارگر به این اعتصابات پیوسته اند. شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت اوایل تیر ماه در بیانیه ای حذف پیمانکاران، افزایش دستمزدها، و ۱۴ روز کار و ۱۴ روز استراحت را بعنوان مطالبه اصلی این کارگران مطرح کرده بود. اعتصابات در شرایطی به وقوع می پیوندند که حکومت اسلامی در ایران حتی با تغییر رئیس جمهور انتصابی اش هم نتوانسته است اندک امیدی در جهت بهبود اوضاع اقتصادی بخصوص برای کارگران و مزد بگیران بوجود آورد. و خود این موضوع باعث گسترده تر شدن اعتصابات شده است. همزمان با خبر انتشار اعتصابات گسترده در نفت حکومت اسلامی با ارسال پیامک تهدید آمیز به کارگران اعتصابی سعی دربازگردانددن آنان به سر کار خود را کرده است. اعتراضات و اعتصابات سراسری کارگری بخصوص کارگران نفت چه روندی را طی کرده است. چه دستاوردهایی داشته و گام بعدی برای کارگران چه باید باشد. این بحث مهمی است و در دقایق پیش رو در گفتگو خواهیم بود با شهلا دانشفردبیر کمیته سازمانده حزب کمونیست کارگری ایران.
شهلا دانشفر بسیار خوش آمدید به این برنامه خوش آمدید. اعتصاب کارگران نفت در حال حاضر در چه وضعیتی قرار دارد؟ آخرین اخبار از مراکز اعتصابی چیست؟
شهلا دانشفر: متشکرم. همانطور که در خبر اشاره کردید این اعتصابات ادامه دارد. ۲۴ هزار کارگر پروژه ای نفت در ۱۲۳ مرکز نفت و گاز در اعتصاب هستند. فقط ده هزار نفر آن ها در عسلویه هستند. سه مطالبه فوری آنها ۱۴ روز کار، ۱۴ روز استراحت، حذف پیمانکاران و افزایش دستمزدها ست. میدانید که پیمانکاران همان افزایش حداقل دستمزدی هم که شورای عالی کار مصوب کرد که خود چند برابر زیر خط فقر است، زیر بارش نرفتند و این کارگران از سی و یکم خرداد ماه در اعتصاب بسر میبرند. این اعتصابات فشار سنگینی بر پیمانکاران و دولت وارد کرده است. یک دلیل آن اینست که همراه با این اعتصابات خیلی از مراکز دیگر نفتی زنجیره ای کارشان تعطیل شده و برای پیمانکاران هزینه دارد. مثلا غذا خوری و بخش اداری و خدماتی و نگهبانی و حراست از دستگاهها و ایاب و ذهاب همه و همه تعطیل شده اند. بسیاری از مهندسین که برا ی کار پروژه قرارداد دارند بیکار شده اند. بسیاری از مواد تولید که تاریخ مصرف دارند از بین میروند و غیره. بخشی از اعتصابیون کارگران اورهال هستند که تعمیرات و نگهداری دستگاهها را بر عهده دارند و اعتصاب آنها باعث میشود که اگر جایی اشکالی ایجاد شود، کار بخوابد. ضمن اینکه کار پروژه ها متوقف شده است. به این اعتبار اعتصاب کارگران پروژه ای نفت تاثیر سراسری در این صنعت کلیدی کشور دارد. فشار سنگینی به حکومت وارد میکند. از همین رو همانطور که اشاره کردید حکومت تلاش دارد با تهدید کارگران و یا وعده و وعید و ایجاد تفرقه این کارگران را سر کار برگرداند. دیدیم که پیمانکاران به هر توطئه ای دست زدند تا صف این اعتراضات را در هم بشکنند ولی موفق نشدند. سعی کردند به جای آنها حتی با مزد بیشتری کارگر جدید استخدام کنند ولی کسی حاضر به قبول کردن آن نشد. و این خود نشانگر اتحاد و همبستگی با کارگران اعتصابی بود. حتی در جاهایی پیمانکاران مجبور شدند پای قبول یکسری قراردادها بروند که پروژه خود را که رو به اتمام داشته به پایان برسانند و بموقع تحویل دهند. مثلا ۱۴ روز کار ۱۴ روز استراحت را قبول کردند که برگه های این قراردادها را کارگران به عنوان موفقیت خود پخش کردند. اما یک نکته مهمی که شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت تاکید داشت این بود که زیر بار قراردادهای تکی تکی نرویم. متحد عمل کرده ایم و سراسری اعتصاب کرده ایم و سراسری بر روی خواستهای خود بمانیم. بدینگونه است که این اعتصابات با قدرت و متحدانه ادامه دارد.
میلاد رسایی منش: اکنون نزدیک به یک ماه از اعتصاب کارگران می‌گذرد. در مقایسه با روزهای طوفانی ابتدایی اعتصاب، اکنون در چه موقعیتی قرار داریم؟ دستاوردها و موانع در این مسیر چند هفته‌ای چه بوده است؟
شهلا دانشفر: دستاوردهای این اعتصابات روشن است. در هر اعتصابی کارگر قدرت خود را می بیند. در این اعتصابات نیز همینطور است. کارگران اعتصابی نفت بار دیگر استیصال حکومت و پیمانکاران را تجربه کردند. بویژه وقتی کارگران می بینند که حتی پیمانکاران نتوانستند نیروی کار جدید استخدام کنند و کارشان خوابیده است، و این همبستگی و اتحاد کارگری را مشاهده میکنند با امید بیشتری به اعتصاب خود ادامه میدهند. اعتصاب گسترده هزاران کارگر پروژه ای نفت آنهم در یک چنین مرکزی کلیدی اقتصادی فشار مضاعفی بر حکومت است. این اعتصابات توازن قوا را به نفع اعتراضات بخش های دیگر نفت و جنبش کارگری بهبود می بخشد و برای مردم هم امید بخش است و به اعتراضات کل جامعه قدرت می بخشد.
نفس اینکه در چنین ابعادی سراسری هزاران کارگر آنهم در یک چنین مرکز کلیدی اقتصادی کشور وارد اعتصاب شده اند یک اتفاق مهم است.. تاثیرش فقط در نفت نیست بلکه بر روی فضای اعتراضی در دیگر مراکز کارگری و توازن قوای سیاسی را به نفع اعتراضات بخش های دیگر نفت و جنبش کارگری و کل جامعه بهبود می بخشد. از همین رو برای مردم هم امید بخش است و به اعتراضات کل جامعه قدرت می بخشد. شما دیدید که در همین جریان سیرک انتخاباتی حکومت شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت با اعلام “رای بی رای” بر خواستها تاکید کرد. شورای سازماندهی اعتراضات کارگران غیر رسمی نفت (ارکان ثالث) نیز همینطور. و وقتی صندوقهای رای به مراکز نفت وگاز برده شد، کسی در این مضحکه شرکت نکرد . بعد هم دیدیم که در رابطه با حکم اعدام شریفه محمدی این فعال کارگری، تشکلهایی مثل شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت و ارکان ثالث همراه با دیگر تشکلهای کارگری- اجتماعی این حکم را محکوم کرده و برآزادی فوری شریفه محمدی و لغو حکم او و توقف اعدامها تاکید کردند.
مجموعه این اتفاقات همه دستاوردهای مبارزاتی کارگران نفت است. موقعیت مبارزاتی کارگران پروژه ای را بعنوان یک مرکز کلیدی کارگری در کل نفت و در سطح جامعه نشان میدهد. یک پیشروی دیگر اینست که کارگران ارکان ثالث مطالبات مشترکی با کارگران پروژه ای دارند. که برجسته ترین آن مطالبه حذف پیمانکاران است که مطالبه ای سراسری در نفت است و کارگران ارکان ثالث بارها بخاطر آن تجمع و اعتراض داشته اند. از جمله در این رابطه در همین هفته تجمعاتی داشتند. کنار هم قرارگرفتن هزاران کار پروژه ای و ارکان ثالث در مبارزه بر سر چنین مطالبه ای که کل ساختار سیاسی – اقتصادی حکومت را به چالش میکشد و مطالبه کل جنبش کارگری است یک اتفاق سیاسی مهم است و قدم مهمی مبارزات در نفت را به جلو برده است. بعلاوه اینکه مبارزات کارگران نفت مبارزه برای خواست افزایش دستمزد را نیز که مطالبه سراسری کارگری است به جلو برده است. بعلاوه توجه داشته باشیم که تجمعات کارگران رسمی نفت نیز در اعتراض به تعرضات معیشتی حکومت که از مهر ماه سال گذشته آغاز شد، ادامه دارد. این کارگران در همین هفته در لاوان و آغاجاری تجمع داشتند. بدین ترتیب فضای نفت پر از تلاطم و اعتراض است.
اعتصاب هزاران کارگر پروژه ای نفت توازن قوا را به نفع اعتراضات بخش های دیگر نفت و جنبش کارگری بهبود می بخشد و برای مردم هم امید بخش است و به اعتراضات کل جامعه قدرت می بخشد. اعتصابی چنین گسترده تاثیر مستقیم خود را بر قدرت گیری اعتراضات بخش های دیگر کارگران در مراکز نفت و گاز از جمله بر مبارزات کارگران ارکان ثالث و رسمی و غیره میگذارد. و زمینه را برای گسترش سراسری اعتراضات در نفت فراهم تر میکند. روشن است که اعتصاب هزاران کارگر پروژه ای نفت و اعتراضات گسترده در یک چنین مرکزی کلیدی اقتصادی فشار مضاعفی بر حکومت است.
اما سوال کردید موانع چیست. اولین مانع فضای امنیتی ای است که حکومت و پیمانکاران در همدستی با هم ایجاد میکنند. که آنرا هم کارگران با اتحاد مبارزاتی خود توانسته اند بدرجه ای عقب بزنند. در عین حال یک کمبود دیگر به نظر من عدم زمینه سازی لازم برای قراردادهای دسته جمعی است. همانطور که شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت تاکید کرده است مهم است که کارگران هر شرکت از طریق مجمع عمومی شان نمایندگان خود را اتتخاب کنند و از طریق نمایندگانشان وارد قرار داد جمعی بر سر مطالبات اعلام شده شان بشوند. و از این طریق جلوی تفرقه افکنی های کارفرمایان و دولت و تحمیل قراردادهای تکی تکی به کارگران را بگیرند. و بدین ترتیب شرکت به شرکت در چهارچوب مطالبات سراسری وارد قرارداد شوند.
میلاد رسایی منش: چشم‌انداز آتی این اعتصابات چیست و تاکیدات شما در این زمینه خطاب به کارگران نفت چیست؟
شهلا دانشفر: آن چیزی که ما شاهدش هستیم همانطور که اشاره شد به تکان در آمدن نفت است. و این صرفا مختص به این دوره نیست. چند سال است که شاهد چنین تحرکاتی در نفت هستیم و هر دوره این اعتراضات با شتاب بیشتری به جلو میرود. این اتفاقات در واقع چشم انداز حرکت این اعتراضات بسوی سراسری شدن را مقابل ما قرار میدهد و همانطور که اشاره شد تاثیر خود را بر قدرت گیری جنبش کارگری و فضای جامعه و گرم شدن اعتراضات خیابانی میگذارد. در نتیجه نقطه امیدی برای مردم است. اما برای اینکه این اعتراضات این جهت را طی کند چه باید کرد و این درواقع سوال شما هم هست. اولین تاکید من بر اتحاد سراسری مبارزاتی بخش های مختلف کارگران در نفت و حمایت آنها از مبارزات یکدیگر است. که همین الان شاهد نمونه هایش هستیم. مثلا شاهد حمایت شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت از این اعتصابات بودیم. اما به نظرم این کافی نیست و باید این حمایت ها و پشتیبانی ها گسترده تر شود. اعتصاب هزاران کارگر فرصت میدهد برای ارکان ثالث و بخشهای دیگر نفت که محکمتر جلو بیایند وپیگیر مطالباتشان شوند. دوم حمایت سراسری بخش های مختلف کارگری از اعتصابات در نفت است. الان کارگران ارکان ثالث از مبارزات کارگران پروژه ای حمایت کرده است. بازنشستگان تامین اجتماعی در شوش از این اعتصابات پشتیبانی کردند و یکی از نکات سخنرانی آنها در تجمعی که در همین هقته داشتند، در مورد حمایت از اعتصابات کارگران نفت و در اعتراض به حکم اعدام شریفه محمدی بود. که با کف زدن و تایید تجمع کنندگان همراه بود. این باید به یک همبستگی سراسری مردمی تبدیل شود. همه بخش های کارگری، تشکلهای مختلف کارگری– اجتماعی، معلمان و شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان، دانشجویان، پرستاران، بازنشستگان همه و همه باید با بیانیه های پر شور خود از این اعتصابات حمایت کنند. بخاطر دارید که در اعتصاب سراسری قبلی این کارگران دانشجویان بیانیه محکمی در حمایت از کارگران دادند. الان هم باید این کار را کرد و ضرورتش نیز وجود دارد. این حمایت ها کارگران اعتصابی در نفت را در موقعیت قویتری قرار میدهد . بعلاوه اینکه خود کارگران اعتصابی نیز با اتکاء به مجمع عمومی و انتخاب نمایندگانشان زمینه را برای تصمیم گیری های سراسری و قراردادهای متحدانه جمعی برای تحمیل خواستها و مطالباتشن فراهم کنند.
میلاد رسای منش: بسیارسپاسگزارم از شما شهلا دانشفر دبیر کمیته سازمانده حزب کمونیست کارگری که در این بحث همراه من بودید.
۲۶ تیر ۱۴۰۳
