در تدارک گرامیداشت سالگرد انقلاب زن زندگی آزادی-گفتگو با حسن صالحی در برنامه سازمانده در کانال جدید
شهلا دانشفر: قبل از اینکه وارد بحث شویم لازمست در مورد دستاوردهای انقلاب زن زندگی آزادی صحبت کنیم و بعد به جنبههای دیگر بحث بپردازیم . نکات شما در این مورد چه هستند؟
حسن صالحی: این انقلاب تا همین امروز دستاوردهای بسیاری داشته است. چه به لحاظ ابعاد کمی انقلاب، چه به لحاظ مضمون شعارها و مطالباتی که این انقلاب نمایندگی میکند، چه به لحاظ اشکال مختلف سازمانیابی مردمی که در متن انقلاب شکل گرفته است، چه به لحاظ بازتاب جهانی انقلاب و رسوایی جمهوری اسلامی و تشتت بیشتری که در صفوف جمهوری اسلامی ایجاد کرده، و چه به لحاظ سنگرهایی که انقلاب فتح کرده مثلا در زمینه حجاب. اینها همه جنبه های مختلفی هستند که دستاوردهای انقلاب را نشان میدهند. اجازه بدهید به این موارد تک تک مروری داشته باشیم. همین کلمه انقلاب را در نظر بگیرید، وقتی که یکی دو هفته از اعتراضات گذشته بود، خود معترضین گفتند “به این نگید اعتراض اسمش دیگه انقلابه ” به یک معنا خودش یک دستاورد است. چرا که معترضین دارند عزم جزم خود را نشان میدهند که آمده اند تا دست به ریشه ببرند و یک تحول ریشه ای و بنیادی را برای رهایی خود انجام بدهند. و اگر دقت کنید تا قبل از آن نزد برخی گروهها و حتی اپوزیسیون از انقلاب به عنوان خشونت اسم برده می شد. این گفتمانها همه کنار رفت و جای خودش را به انقلاب به عنوان مطلوب ترین راه سرنگونی جمهوری اسلامی و دست بردن به ریشه و حل همه مسائل بنیادی جامعه داد و این گفتمان باب شد. و وقتی بر میگردیم و این فاکتور را در شعارها و مضامین انقلاب دنبال میکنیم، می بینیم که شعار اصلی این انقلاب “زن زندگی آزادی” است. و خود زندگی را در دستور کار خودش گذاشته است. و این معنای وسیع و گسترده ای دارد. به معنای اینکه ما منزلت و شان انسانی می خواهیم. ما میخوایم از زیر بار ظلم و ستم و نابرابری رهایی پیدا کنیم. شعار بسیار زیبایی که انقلاب را متعین تر کرد. این شعار در منشورهایی که از جانب تشکلهای کارگری و اجتماعی در ایران داده شد ، منشور خواستهای حداقلی بیست تشکل مشخص تر هم شد بطوریکه این منشور با خواستهای انسانی خود به مانیفست این انقلاب تبدیل شد. و یا منشورهای دیگر که در زمینه حقوق زنان مطرح شد و همینطور بیانیه ها و گفتمانهایی که در زمینه اعدام و در مخالفت با اعدام به راه افتاد همگی مبین این هستند که این انقلاب به لحاظ کیفی خیلی عمق پیدا کرده و خواستهایی رادیکال، انسانی و مترقی را جلو آورده و نمایندگی میکند. در ابعاد سازمانی نیز انقلاب پیشرفت بسیاری داشت. علاوه بر سازمانها و تشکل هایی که پیش از این وجود داشتند، مثل شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان و کانونهای صنفی آنها، شورای سازماندهی اعتراضات کارگران پیمانی نفت و دیگر تشکلها و نهادهای کارگری و اجتماعی، انقلاب تشکل های ویژه خود را بیرون داد. از یک طرف از تشکلهای موجود استفاده موثری شد برای دامن زدن به اعتراضات که در آن فضای ملتهب انقلاب خیلی مهم بود. از سوی دیگر نهادهای خودجوش مردمی شکل گرفت که جوانان، دانشجویان، زنان، و بخش های دیگر جامعه را متشکل کرد و اینها تا به حال مبتکر راه اندازی اعتراضات متعددی بوده اند. از جمله آنجایی که انقلاب به لحاظ کمی فروکش کرد فعالیت این تشکل های نوپا باعث شد که یک جهشی اتفاق بیفتد و اعتراضاتی چه به صورت تجمعات و شعاردهی های شبانه و چه شعار نویسی ها و اکت های خیابانی و اشکال گوناگونی اعتراض سازمان پیدا کند. این پیشرفت خیلی در انقلاب حائز اهمیت است. که این تشکلهای جدید شکل گرفتند و اینها هم اکنون وجود دارند و میتوانند در سالگرد انقلاب نقش ایفا کنند. و بالاخره اینکه این انقلاب موفق شد سنگرهایی را فتح بکند. مردم به نیروی خود اعتماد پیدا کردند. و باور بیشتری پیدا کردند که با اتکا به نیروی خودشان می توانند تغییر بوجود بیاورند و این رژیم را بیاندازند و در جاهایی سنگرهایی هم فتح کردند. که مهمترین آن حجاب بود. الان بخش قابل ملاحظه ای از زنان بی حجاب به خیابان می آیند. به نیروهای سرکوب و گشت های ارشاد اعتنایی ندارند. همه ارزشهای جمهوری اسلامی را نادیده میگیرند و عملا آنها را به دور انداخته اند. همچنین بازتاب جهانی این انقلاب بسیار مهم بود. این انقلاب خیلی مورد حمایت قرار گرفت. در کشورهای مختلف، در فستیوالها، در اجلاسها و حتی در چگونگی برخورد دولتها و نهادهای بین المللی به جمهوری اسلامی موثر بود. من در سوئد زندگی میکنم و سازمانهای کارگری در اینجا بارها به خاطر همین انقلاب تظاهرات راه انداختند. و این کار را قبلا فقط در رابطه با جنبش آزادی بخش مردم آفریقای جنوبی علیه رژیم آپارتاید نژادی در سوئد کرده بودند. اینها همه خودش نشانه های بسیار مثبتی بود. این انقلاب باعث رسوایی بیشتر جمهوری اسلامی شد. این انقلاب بر تشتت حکومت دامن زد. بطوریکه اینها سر مساله حجاب و مسائل مختلفی به جان هم افتادند. افرادی از میان خودشان مثلا رئیس سابق زندان اوین اومد گفت من توبه میکنم. من آنجا شاهد قتلهای فجیعی بودم. میخواهم بگویم که انقلاب به این شکل رژیم را تحت فشار قرار داد و یک جاهایی به هزیمت واداشت. اینها همه در مجموعه گوشه هایی از دستاوردهای این انقلاب محسوب می شوند که به هیچوجه این جمهوری اسلامی نمیتواند این دستاوردها را از مردم پس بگیرد.
شهلا دانشفر: تصویر جالبی از دستاوردهای انقلاب دادید. یک تاکید مردم نیز در شعارها و گفتمان هایشان اینست که “به عقب برنمیگردیم”. و این در برابر سرکوبگریهای حکومت و علیه اعدام، زندان، شکنجه، اعتراف گیری های اجباری گفتمان جامعه است. حکم زندان را دست معلم میدهند و معلم در پاسخ میگوید ما به عقب بر نمیگردیم و تعهد بستیم که ادامه دهیم. و به طور واقعی همانطور که اشاره کردید این انقلاب جامعه را شخم زد. پالایشی طبقاتی در جامعه ایجاد کرد و از نظر فکری رنسانس فکری بود علیه خرافه و مذهب، در دفاع از حقوق زن، و علیه عقب ماندگی ها. و بدینگونه اتحاد مبارزاتی عمیقی در میان مردم بوجود آورد. و اینها همه دستاوردهای انقلاب است. بنابراین با توجه به همه اینها وقتی ما از گرامیداشت سالگرد انقلاب صحبت میکنیم، در واقع گرامیداشت این دستاوردها ست. یعنی ارج گذاشتن به این دستاورد هاست. سوال دیگر اینست که با توجه به همه این ها چه گامهای موثر دیگری باید برداشت که این دستاوردها رو تثبیت و عمیقتر کرد و انقلاب را گامی بزرگتر به جلو برد؟
حسن صالحی: با توجه به بحثی که داشتیم باید بگویم الان وضعیت به گونه ای است که انقلاب به لحاظ کیفی عمیق تر شده و پیشرفت کرده است. و این پیشروی باید ادامه یابد. خود آگاهی مردم و اشراف آنها به اینکه چه میخواهند و به کدام سو میخواهند بروند و اینکه نه آنها به چیست، و جانشین این نه چه باید باشد، باید بیشتر شود. در این حال همه این پیشرفت ها باید منجر به فتح سنگرهای بیشتری شود. برای مثال اگر ما توانستیم بیحجابی را تا حدودی جا بیندازیم باید قدمی جلوتر برویم و در ادارات و دوایر دولتی و همه جا این مساله باب بشود. همینطور در زمینه های دیگری در مقابله با سرکوب، شکنجه، اعدام ، دستگیری ها ، زندانی کردن فعالین اجتماعی و یا موارد دیگر جمهوری اسلامی را به عقب برانیم . در عین حال مساله کمی انقلاب به نظر من اهمیت وافری دارد. ما باید کاری بکنیم که کمیت هر چه بیشتری از مردم حضور داشته باشند و به صف انقلاب بپیوندند. در نهایت جمعیت یک فاکتور تعیین کننده در هر انقلابی است. و بالاخره مردم به خیابان می آیند، قیام میکنند، و از طریق برپایی اعتراضات سراسری خیابانی، از طریق برپایی اعتصابات سراسری همزمان، ضربه نهایی را به جمهوری اسلامی این حکومت ستمگر وارد میکنند. این جهتی است که به نظر من باید انقلاب در پیشرفت خودش داشته باشد. یعنی اینکه بتواند به لحاظ کمی جمعیت وسیعتری را درگیر بکند و به لحاظ سازمانی بتواند اعتصابات و اعتراضات سراسری وسیع و گسترده ای را سازمان دهد.
شهلا دانشفر: همانطور که اشاره کردید انقلاب در نیمه راه است. به همین دلیل مساله جمعیت و مسئله تحکیم بخشیدن به این دستاوردها و زدن آن ضربه کاری که جمهوری بساطش جمع شود در دستور قرار دارند. و الان وقتی بحث تدارک گرامیداشت سالگرد انقلاب است و وقتی به جامعه نگاه میکنیم در واقع بحث بر سر تدارک موج جدید و قدرتمندتری از انقلابست. شما ببینید با اعتراضات گسترده بازنشستگان و بخش های معترض دیگر اجتماعی در کف خیابانها چه خبر است. کارزارهای مبارزاتی مردم علیه زندان و برای آزادی زندانیان سیاسی و علیه اعدام و شکنجه را ببینید. به جدالی که علیه حجاب و گشت های ارشاد حکومت در کف خیابانها و در تداوم انقلاب است نگاه کنید. حجاب و گشت های ارشاد که امروز چماق حکومت برای عقب زدن انقلاب هستند. برای مثال در برابر مراسم ماه محرم زنان شجاعانه جلو آمده و با برداشتن حجاب مراسم مذهبی حکومت را به صحنه اعتراض خود تبدیل میکنند. مجموعه این شرایط نشان میدهد که این جامعه است که دارد دور قدرتمند تری از انقلاب خود را تدارک میبیند. و همانطور که اشاره شد میگوید به عقب بر نمیگردم و راهی هم جز ادامه انقلاب در برابر خود ندارد و میخواهد به این بربریت و توحش پایان دهد. در این اوضاع و احوال مساله اعتصابات سراسری کارگری و تجمعات سراسری اعتراضی در تمام شهرها اهمیت وافری پیدا میکند و گفتمانهایی داغ در جامعه هستند. به نظر من بستر چنین ابعادی از اعتصابات و تجمعات سراسری نیز فراهم است. از جمله همین الان کارگران پروژه ای پیمانی نفت در تدارک اعتصاب هستند. در همین هفته شاهد اعتصاب و تجمعات ۱۲۰۰ کارگر چادرملو بودیم. و مراکز کارگری بسیاری از جمله شهرداریها و جاهای مختلف میبینید که دارد از اعتراض میجوشد. به لحاظ تجمعات اعتراضی سراسری یک نمونه برجسته آن تجمعات اعتراضی بخش های مختلف بازنشستگان است که اکنون دیگر بحث بر سر یک کاسه کردن تجمعات ۲۵ میلیون بازنشسته در میان است. بنابراین خیلی روشن است که در چنین فضایی میشود به تدارک اعتصابات سراسری و تجمعات اعتراضی سراسری مردمی رفت. از جمله در سالگرد انقلاب فراخوان به اعتصابات و تجمعات سراسری داد. یعنی اینکه جامعه با بیانیه ها و گفتمانهایش و اتحادش به این سو برود. اما حال اگر با این زاویه که بحثش را کردیم به اوضاع نگاه کنیم، برای تدارک گرامیداشت سالگرد انقلاب چه نکات مهم دیگری مورد تاکیدتان است؟
حسن صالحی: در ادامه نکاتی که اشاره شد و تاکیدهایی که شما هم داشتید تاکیدی که ما داریم بر اعتصابات سراسری و عمومی است. اعتصابات سراسری در میان معلمان و یا کارگران نفت متحقق شده است. برای مثال در همین یکساله کارگران نفت در جاهای مختلفی دست به اعتصاب زدند . معلمان همینطور. بازنشستگان هم که هر روزه در تجمع و اعتراض هستند. الان هم گرانیها و وضع اسفناک معیشتی کل جامعه را به خشم در آورده است. بنابراین تدارک اعتصابات و تجمعات سراسری در سالگرد انقلاب بسیار امکان پذیر و در عین حال برای پیشروی انقلاب مهم است و باید در دستور جامعه قرار بگیرد. به این معنا که از همین الان این گفتمان را دامن بزنیم و اعلام کنیم که در همه جا و در سراسر کشور اعتصاب کنیم و تجمعات اعتراضی خیابانی خود را علیه فقر و گرانی و جهنمی که جمهوری اسلامی بر پا کرده داشته باشیم مطلوب ترین شکل گرامیداشت سالگرد انقلاب است و میتواند شروع موج جدید انقلاب باشد. بعلاوه به نظر من محلات در سازماندهی اعتراضات مردمی بسیار جای مهمی دارند. در محلات جوانان میتوانند به استقبال انقلاب بروند. تظاهرات محلی داشته باشند. تظاهرات ها و شعارگویی های شبانه داشته باشند. همینطور خانواده های که عزیزانشان را در جریان این انقلاب یا خیزش های مردمی پیشین از دست داده اند میتوانند نقش آفرینی کنند و مبتکر فراخوانهای تجمعات اعتراضی در شهرهای مختلف باشند. ببینید سالگرد انقلاب سالگرد قتل مهسا امینی عزیز است. انقلاب در جایی که مهسا متولد شده یعنی شهر سقز و در گورستانی که مهسا در آن به خاک سپرده شد، کلید خورد. در سالگرد انقلاب همین خانوادههایی که عزیزانشان را از دست داده اند، خود خانواده مهسا امینی و دیگر خانواده ها به هر حال میتوانند جلو بیفتند و فراخوانهایی بدهند و مردم را به شرکت در سالگرد انقلاب و گرامیداشت یاد این عزیزان دعوت کنند و نقش موثر و مهمی ایفا کنند. در عین حال مردم در کنار خانواده های جانباختگان انقلاب در آرامستانها ها و مراسم هایی که برگزار میشود حضور وسیع داشته باشند. اینها اتفاقاتی بوده که تا امروز نیز جریان داشته و این باید در ابعاد هرچه وسیعتر و گسترده تر اتفاق بیفتد. همچنین تشکلهایی که اشاره کردیم در جریان انقلاب از جوانان دانشجویان، دانشجویان، فعالین زنان و بخشهای مختلف شکل گرفته اند لازم است که فراخوانهایی بدهند و در تدارک اعتصابات و اعتراضات سراسری، دست کشیدن از کار و آمدن به خیابانها باشند و همچنین اقدامات متعددی را در به نشانه همبستگی با خانواده های جانباختگان انقلاب زن زندگی آزادی در دستور بگذارند.
شهلا دانشفر: معنای این گفته ها اینست که از همین الان تا سالگرد انقلاب با شعار دهی های شبانه، با شعار نویسی ها، با آماده سازی صفوف خود بصورت تکثیر جمع های محلات و ایجاد جمع های بیشتر در جاهایی که وجود ندارند، در همه جا باید برویم. یعنی یک تدارک سازمانی وسیع در دستور کار ما قرار میگیرد. به خاطر اینکه داریم وارد ابعاد گسترده تری از مبارزه میشویم . همینجور تدارک اعتصابات، تدارک تجمعات سراسری، فراخوانهای اعتراض به تجمعات، خانوادهها که پیشتاز این فراخوانها باشند. همینطور دانشگاهها و جوانان. بنابراین بحث ما اینجا روی سخنش با همه بخش های جامعه است. که در چنین ابعادی بسراغ گرامیداشت سالگرد انقلاب و مهسا دی برویم. چرا که برای ما فقط یک روز نیست. بلکه گرامیداشت سالگرد انقلاب مقطع مهمی از تداوم انقلاب و موج جدید آنست برای اینکه بتوانند کار را با این حکومت یکسره کند. اما حسن صالحی اجازه بدهید در آخر پاسخی هم به سوال دوستی که برای این برنامه فرستاده بدهیم. دوست ما می نویسد که ما گروههای شعار نویسی خودمان را ضبط و ربط دادیم و مشغول هستیم شعار شما بر چه شعارهایی تاکید دارید. از شما میخواهم که به سوال این دوست ما پاسخ دهید؟
حسن صالحی: شعارهای مردم اساسا در این مقطع انقلاب یعنی وقتی که در برابر حکومت قرار میگیرند بر سر رفتن حکومت است یعنی شعارهای اصلی مردم سرنگونی طلبانه است. زن، زندگی، آزادی، جمهوری اسلامی نابود باید گردد، حکومت دینی نمیخوایم، حکومت کودک کش نمیخوایم، حکومت ضد زن نمیخوایم، مرگ بر خامنه ای و غیره که مردم دارند بیست و چهار ساعته آنها را به اشکال مختلف فریاد میزنند. اما افزون بر اینها بالاخره شعارهایی که مبین خواستها و مطالبات فوری مردم هستند هم طبعا مهم است. بطور مثال ما رفاه میخواهیم، مسکن مناسبت میخواهیم، درمان رایگان و یک زندگی شایسته انسان میخواهیم، آپارتاید جنسی باید برچیده شود، زن و مرد برابر باشند، مجازات اعدام باید لغو بشود، مجازاتهای ضد انسانی برچیده شود. زندانیان سیاسی آزاد شوند. و این همان شعارهایی است که در همان منشورهای مطالباتی ای که در جریان انقلاب داده شده و پیشتر بدان اشاره کردم، آمده است. و یا شعارهایی که همین امروز بازنشستگان در کف خیابان فریاد میزند و اوج خشم و نفرت مردم از فقر و بردگی را بیان میکند. یا شعارهایی که معلمان در اعتراضات شان داشتند شعارهایی که علیه فساد و گرانی و تورم است . که شعار فقر فساد گرانی، میریم تا سرنگونی یک نماد بارز آن در همین انقلاب بود و شعار جالب و گویایی است که باید بر در و دیوار نوشته شود. به این ترتیب شعارها باید مسایل و مشکلات مردم و تصویر آنها از خواستها و مطالباتشان را آدرس بکنند. و معنای همه این شعارها یعنی جمهوری اسلامی نابود باید گردد.
شهلا دانشفر: نکات اصلی اشاره شد. مساله اصلی اینست که اگر به مضمون انقلاب نگاه کنیم، به دستاوردهای آن نگاه کنیم، به موضوعات اعتراض مردم نگاه کنیم، و اینکه چه نمیخواهیم مضمون و محتوای شعارها هم روشن میشود. بنابراین جمهوری اسلامی نابود باید گردد، مرگ بر خامنه ای ، زن زندگی آزادی، می شود محورهای اصلی و آنوقت بر اساس همه این بحث ها زیباترین شعارهای اعتراضی از دل جامعه میجوشد. اما مسئله اصلی اینست که شعارهای ما باید متحد کننده باشد. شعارهای ما باید علیه خرافه و مذهب و قوم گرایی و هرنوع عقبگردی در جامعه باشد. شعارهای ما رو به آینده باشد و جامعه ای شاد و انسانی که انسانیت در آن موج بزند را فریاد بزند. به این اعتبار اگر من یک تاکیدی داشته باشم اینست که نگذاریم شعار “زن زندگی آزادی” کمرنگ بشود. این شعار چتر اتحاد مردم است که همه را زیر بال خودش میگیرد. در عین حال این شعار معرفه انقلاب در دنیاست. دنیا انقلاب ایران را با این شعار می شناسد. به همین دلیل به نظر من با تاکید بر روی همه اینها شعار زن زندگی آزادی باید بر روی بنرهای اعتراضی در همه جا نقش ببندد. روی در و دیوار نقش ببندد. بر روی تابلو ها در خیابانها نوشته شود. اما در آخرین دقیقه برنامه حسن صالحی آیا نکته ای برای تاکید دارید؟
حسن صالحی: ببینید سالگرد انقلاب فرصتی هست که که ما نیروی تازهای به این انقلاب ببخشیم. شاهد موج جدیدی از انقلاب باشیم. جامعه ایران بعد از اتفاقاتی که یک سال پیش افتاد هیچ وقت دیگر به عقب برنمیگردد. آن چیزی که در مقابل ما هست جلو رفتن و پیشرفت کردن است. و این پیشرفت در گرو این هست که بخش های مختلف مردم دستشان را در دست هم بگذارند . خودشان را سازمان بدهند. و با شفافیت هر چه بیشتر پرچم تمامی خواستهای انسانی خودشان را بلند کنند و با اعتصاب عمومی، اعتصاب سراسری و آمدن در خیابانها کاری بکنند که ضربه نهایی را به این جمهوری وارد کنیم. امید من اینست که دومین سالگرد انقلاب، سالی باشد که ما بتوانیم بر رژیم تبهکار اسلامی پیروز باشیم.
شهلا دانشفر: متشکرم حسن صالحی که در این برنامه شرکت کردید.