نقش شوراهای محلات در انقلاب جاری-کورش متین
پدیدهای که در طول خیزش انقلابی جاری شکل گرفت و از اهمیت ویژهای برخوردار بود، سازمانیابی اعتراضی مردمی بصورت ابراز وجود جمع های محلات بود. این جمع ها در همان روزهای آغازین انقلاب شکل گرفتند. بسرعت گسترش پیدا کردند و سراسری شدند. منشاء فراخوانهای سراسری به اعتراض شدند. نقش هدایت کننده در اعتراضات محلی مردمی را پیدا کردند. بیانیه دادند. گفتمان ایجاد کردند. برای مقابله با سرکوبگران طرح و برنامه دادند. شعارها را شکل دادند و عملا به نطفه های شوراهای مردمی تبدیل شدند و در این نقش ظاهر شدند.
به این معنا که هر چند این جمع ها مطابق بر اصول درست و با دخالتگری گستردهی مردم تشکیل نشدهاند و صرفاً جمعهایی کوچک و مخفی از عناصر سازمانده در اعتراضات شهرهای مختلف هستند، اما همانطور که اشاره کردم تاثیری نسبتا جدی در شکلگیری و هدایت اعتراضات داشتهاند.
برای مثال در چند نوبت که فراخوان به تجمعات خیابانی یا اعتصابات عمومی اعلام کردند با استقبال بخشهای زیادی از جامعه روبرو شد.
یک دلیل عمدهی اقبال جامعه به این نوع از اقدامات، نیاز شدید مردم معترض و انقلابی به سازماندهی جمعی است. افراد و آحاد مردم نمیتوانند به شکل فردی تصمیم به تحرک اعتراضی یا شکل دادن تظاهرات کنند. قطعا رخداد چنین اتفاقی نیازمند یک عزم و هماهنگی عمومی است که جمعیتی هر چند کوچک را همزمان به محل شکلگیری تجمعات بکشاند.
با توجه به شرایطی امنیتی در حاکمیت جمهوری اسلامی که امکان ابراز وجود علنی هیچ حزب و جریان مخالفی را نداده و نمیدهد، این نوع هماهنگیها و به طبع آن شکلگیری اقدامی اعتراضی صورت نخواهد گرفت. مگر اینکه بروز یک اتفاق که خشم عمومی یا ارادهی عمومی را ایجاد کرده و مردم را به میدان بکشاند، مانند خبر مرگ مهسا امینی یا خبر افزایش قیمت بنزین در آبان ۹۸. بنابراین این نیاز بود که منشاء شکل گیری سریع جمع های محلات شد و اینگونه بود که انقلاب سازمان خود را پایه گذاشت. در نتیجه جمع های محلات تشکیل شدند و بسرعت تکثیر شدند و در همه شهر ها شکل گرفتند. نکته اینجاست که امروز این جمع ها در سیر پر شتاب انقلاب قوام بیشتری پیدا کرده و قابلیت این را پیدا کرده اند که بتوانند پایه های شورای محلات جهت هماهنگی سراسری اعتراضات در سطح شهرها را محکم کنند.
این شوراها در ابتداییترین شکل آن، یعنی هماهنگی فراخوان و ساعات و مکان اعتراضات میتوانند نمود پیدا کنند. میتوانند در دل مبارزه خود را گسترش داده و بخشهای بزرگی از اهالی جامعه در هر شهر یا اعضای یک گروه اجتماعی مشخص را در خود سازمان دهند. و این نیازی فوری و بسیار مبرم است و باید به آن پاسخ یابد.
تجربهی جمع های محلات تا همینجا ضرورت این نیاز را ثابت کرده است. بویژه یک گفتمان مهم مردم همواره این بوده است که اجازه نمیدهند که کسی از بالای سر آنها برایشان تصمیم بگیرد. از تصمیم گیری شورایی به عنوان راه موثر جلوگیری از هر گونه زد و بندی از بالای سر خود و هرگونه چپاول و غارتی سخن گفته اند. با این شکل از سازماندهی مردم امکان دخالتگری مستقیم در امر مبارزه امروز و گذاشتن پایه های جامعه فردای خود پیدا میکنند . ضمن اینکه مردم معترض به سازماندهیهایی که از درون خودشان و با اشراف و شناخت کامل از اوضاع و احوال صورت میگیرد اعتماد بیشتری خواهند کرد.
جمع های محلات شکلگرفتهی تاکنونی یک تجربهی خوب و نسبتا موفق در این جهت بوده است. اما تداوم فعالیت آنها قطعا به همین شکل تاکنونی کافی نیست و کار آیی لازم را نخواهد داشت. و چنانچه نتوانند خود را تا سطح شوراهای مردمی در تمامی محلات ارتقاء دهند و در تمام شهرها و در سطح سراسری گسترش یابند، اقبال جامعه نسبت به خود را از دست میدهند.
سازماندهیهای اولیه که تاکنون صورت گرفته است تنها برای جرقه و آغاز اعتراضات کافی است و تداوم مسیر یک جنبش انقلابی بزرگ نیازمند سازماندهی در سطحی بسیار فراتر از این اقدامات را میطلبد.
جامعه و انقلابیون قطعا یک نوع سازماندهی و یا سازمان سیاسی جدی را برای رهبری انقلابشان خواهند طلبید و آن نیز حزب است. حزب کمونیست کارگری برای پاسخگویی به این نیاز شکل گرفته است و برای آن تلاش میکند. اما برای سازماندهی توده ای مردمی شوراها یک ضرورت فوری است و امروز میشود و باید تلاش کرد که از ظرفیتهای همین جمع های شکل گرفته در محلات به عنوان نطقه های سازمانیابی شوراها در محلات استفاده کرد. با جذب و نزدیکی فعالین آن به خود و خط دهی و نقشآفرینی در سمت و سو دهی به اعتراضات راه دسترسی به رهبری اعتراضات جاری و به دنبال آن رهبری جامعه را پیدا کرد.
یک وظیفهی خطیر فعالین جنبش چپ و سوسیالیست نقشآفرینی به موقع و جدی در این عرصه است. جالب اینجاست که جریانات راست نیز در این میان ساکت نیستند. آنها نیز تلاش میکنند این جمع ها را به عنوان نیروی میدانی با خود همراه کنند. در همین مدت نمونه هایی از این تلاش ها را در تهران و در یکی دو شهر دیگر شاهد بودیم. اما درمقابل شاهد این بودیم جمع های بسیاری از جوانان انقلابی در شهرهای مختلف سر بلند کردند و اعلام کردند که اجازه نمیدهیم کسی به نمایندگی از ما مردم صحبت کند و از بالای سر ما تصمیم بگیرد. اما همین اتفاقات شتاب بیشتری از جانب نیروهای چپ و آزادیخواه را می طلبند. به این معنا که ایجاد اتصال و جذب هر شکل از هستههای سازماندهی و یا سازمانیابیهای کوچک و بزرگ در میان مردم انقلابی، کارگران و گروههای مختلف مردمی بسیار ضروری است تا از این طریق بتوان بر رهبری اعتراضات مردمی هژمونی سیاسی پیدا کرد. خلاصه کلام اینکه گسترس تشکیل شوراهای محلات به شهرهای بیشتر، تعمیق نفوذ انها در میان جامعه، خطدهی و تعمیق افق چپ و سوسیالیستی در میان فعالین آنها از جمله اعمال ضروری در تداوم جنبش انقلابی جاری است.