از اعتراضات کارگران نفت حمایت و پشتیبانی کنیم-پویان پیروز
اعتراضات در بخش های مختلف صنعت نفت همواره به اشکال گوناگون در جریان بوده است.
در هفته های گذشته دور تازه ای از اعتراض ها، بخش های گسترده ای از این صنعت را فرا گرفته است. اعتراضاتی که اگر در گذشته نبض تپنده آن در میان کارگران پروژه ای و پیمانی بود، اکنون کارکنان رسمی و همینطور قراردادی نفت هستند که صدای اعتراضشان بلند شده و تجمعات اعتراضی آنها تقریبا به حرکتی روزانه بدل گشته است.
این جنب و جوش اعتراضی از سوی این بخش های تعیین کننده کارگری در نفت که یک صنعت کلیدی در اقتصاد کشور است، بسیار حائز اهمیت است. از همین رو کارگران رسمی صنعت نفت، گاز و پتروشیمی همواره بیشتر از سایر کارگران شاغل در نفت در احاظه و کنترل دستگاهها و اداراتی قرار دارند که وظیفه شان رصد امنیتی و مراقبت از رفتار این کارکنان است تا در صورت بروز هر حرکتی و برخاستن هر صدای اعتراضی، سریعا با برخوردهای امنیتی و پرونده سازی های اداری، اعتراضات را سرکوب و از گسترش آن به سایر قسمت های این صنعت جلوگیری نمایند.
این ادارات شامل حراست، هسته گزینش، بازرسی، سازمان بسیج نفت و هیات های نه گانه بدوی هستند که تقریبا در تمامی این ادارات افراد شاغل یا به طور مستقیم از نهادهای امنیتی نظیر وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه، مامور شده اند و یا غیر مستقیم از وابستگان به آن نهادها و توصیه شدگانی هستند که برای تشدید فضای پلیسی و پادگانی در مناطق نفتخیز و شرکت های تابعه نفت به کار گماشته شده اند.
امروز علیرغم همه این تمهیدات امنیتی شاهد گسترش اعتراضات در میان کارگران رسمی نفت هستیم و این اعتراضات د ر دل شرایط پر تلاطم انقلابی بسیار بسیار مهم است.
اعتراضات بخش های مختلف کارگران در نفت و خواستها و مطالباتشان
یک موضوع مهم اعتراضات در نفت تنوع قراردادها و شکاف و تفاوت درآمدی میان سطوح مختلف شغلی است. هماکنون الگوهای متعدد قرارداد ها همچون پروژه ای، پیمانکاری، قراردادهای مدت موقت، مدت موقت جذب نوین، مدت معین، حجمی، پیمانی و رسمی در صنعت نفت وجود دارد که مستخدمین این نوع قراردادها مورد ظلم و اجحاف بسیاری قرار دارند و علاوه بر تفاوت فاحش میان دستمزدها در برخورداری از مزایا، عیدی، پاداش و حتی بهره بردن از خدمات درمانی مورد تبعیض شدید قرار دارند. علاوه بر این ها تسهیلاتی همچون وام مسکن، وام خرید خودرو، وام خرید کالا و وامهای دیگر و استفاده از امکانات تفریحی تنها برای کارکنان رسمی است. این همه تبعیض و بیعدالتی سالهاست که با اعتراض های گاه و بیگاه و البته پراکنده کارگران غیر رسمی روبرو بوده است. خواست فوری این کارگران تبدیل وضعیت استخدامی و رسمی شدن قراردادهایشان است.
آمار دقیقی از وضعیت و شمار استخدامی ها خصوصا از سال ۱۳۹۱ به بعد در دست نیست (در این سال با مصوبه مجلس، وزارت نفت مکلف شد هر ساله بخش عمده و درصد بیشتری از استخدامی های خود را بدون آزمون به سهمیه خانواده های اصطلاحا ایثارگر شامل: فرزندان کشته شدگان و مجروحان در جنگ با عراق و جنگ در سوریه، افرادی که خود یا والدینشان سابقه عضویت در سپاه و بسیج را دارند و افرادی که در جنگ سوریه حضور داشته اند اختصاص دهد) اما بنا بر اخبار دریافتی اکنون از قریب به نود هزار نیروی رسمی و قراردادی نفت، ۲۵ هزار نفر با داشتن پیشینه و سابقه نظامی و بیش از ۳۲ هزار نفر هم مشمولان قانون ایثارگری وجود دارند که فرایند تبدیل وضعیت استخدامی حدود ۲۳۹۳۰ نفر از آنها از قراردادی به رسمی در حال اجراست. که یکی از موضوعات اعتراضات کارگران قراردادی در نفت (اعم از مدت معین، حجمی و ارکان ثالث) به همین موضوع است. این دسته از کارگران تبدیل استخدام مشمولان قانون ایثارگری از قراردادی به رسمی را تبعیض آمیز دانسته و خواستار این هستند با برچیده شدن قوانین تبعیض گرایانه همگی کارگران قراردادی به رسمی تبدیل وضعیت شوند.
جدا از کارگران قراردادی، کارگران رسمی در نفت نیز طیف وسیعی از مطالبات خود را دارند. اجرای کامل ماده ده، درخواست حذف کامل سقف های اعمال شده برای حقوق ها، حذف محدودیت حقسنوات بازنشستگی و عودت دادن کسورات مازاد مالیات سالهای قبل از جمله مطالبات این دسته است. اعتراض آنها به تقسیم بندی صورت گرفته از سوی وزارت نفت برای پرداخت حقوق و دستمزد در سطوح مختلف شغلی در سطح رسمی است. بر اساس تقسیم بندی که شهریورماه گذشته به دستگاههای ذیربط ابلاغ شده، سقف حقوق کارکنان شاغل در مشاغل اصلی/ تخصصی در سکوهای نفتی و گازی ۵۰ درصد، کارکنان شاغل در مشاغل اصلی/ تخصصی در جزایر و منطقه عسلویه ۴۰ درصد و برای کارکنان شاغل در مشاغل اصلی/ تخصصی دیگر مناطق عملیاتی خشکی ۲۵ درصد بالاتر از سقف حقوق قانون بودجه تصویب شده است. رسمی های نفت این اعمال سقف حقوق را مغایر با قانون وظایف و اختیارات وزارت نفت یا همان به اصطلاح ماده ۱۰ و نظام جبران خدمات وزارت نفت و شرکتهای تابعه میدانند که بر اساس آن فوق العاده ها و مزایای شغلی خاصی با توجه به شرایط محیط کار و وظایف، سابقه، مسئولیت و ماموریتهای محوله به پرسنل تعلق می گرفت و اکنون با اعمال سقف حقوق، همه این مزایا قطع خواهند شد.
از سوی دیگر در هفته های اخیر اعتراضات کارگران ارکان ثالث و نیروهای قراردادی شرکتهای نفت و گاز نیز اوج گرفته است.
مهمترین خواسته آنها خروج پیمانکاران، دائمی شدن قراردادها و رفع تبعیض ها و برخورداری از شرایط حقوقی و رفاهی یکسان در برابر کار یکسان با همکاران رسمی است. اعتراض به وضع بد معیشتی و نداشتن امنیت شغلی از دیگر مواردی است که نیروهای ارکان ثالثی برای آن تجمعات متعددی برپا کرده اند.
کارگران ارکان ثالث همچنین خواستار تسریع تخصیص نفت کارت، رفع تبعیض ها و برخورداری از خدمات رفاهی اجتماعی برای همه کارگران و اصلاح طرح طبقه بندی و پرداخت معوقات خود هستند.
در بخش کارگران پروژه ای هم مطالبات انباشت شده و پاسخ نگرفته زیادی وجود دارد. بالا رفتن سطح نازل دستمزدها، ارتقای کیفیت بهداشت محیط های اسکان و غذا، توجه جدی و قابل قبول به استانداردهای ایمنی محیط کار و برچیده شدن شرکت های پیمانکاری از جمله خواست هایی است که در بسیاری از مراکز جواب نگرفته اند.
در این میان خواست برچیده شدن شرکتهای واسطه ای تامین نیرو و کوتاه شدن دست پیمانکاران از سفره و معیشت کارگران خواسته ای است که در میان طیف وسیع کارگران نفت و گاز و پتروشیمی از پروژه ای تا پیمانی و قراردادی اشتراک دارد.
واضح است که دستیابی به خواسته ها و مطالبات بخش های مختلف در نفت نیازمند متشکل شدن، اتحاد و همبستگی و پشتیبانی از اعتراضات یکدیگر است.
ایجاد شوراهای سازماندهی اعتراضات در تمام بخش های های شاغل در نفت، برپایی تجمع های اعتراضی مشترک و برگزاری مجامع عمومی و دخالت دادن مستقیم کارگران در تصمیم گیرها می تواند نقش تعیین کنندهای در اتحاد و یکپارچگی کارگران اعتصابی داشته باشد.
اکنون کارگران رسمی عملیاتی و شرکت های بهره برداری روزهای یکشنبه و دوشنبه را روزهای اعتراض در نظر گرفته اند. یک راه دیگر یکپارچه شدن و متحد شدن، این است که بخش های مختلف صنعت نفت که هر کدام مطالبات خود را دارند به یکشنبه ها و دوشنبه های اعتراضی بپیوندند که می تواند قدم مهم و بزرگی در سراسری شدن اعتراضات در صنعت نفت باشد.
اعتصابات در صنعت نفت در شرایط ملتهب انقلابی جامعه بستر ساز اعتصابات سراسری در سطح جامعه خواهد بود، بنابراین لازم است که وسیعا از این اعتراضات حمایت کرد.